Z okazji Międzynarodowego Dnia Kobiet pragnę pokazać Wam cztery bardzo interesujące ukraińskie malarki, których twórczość, bardzo ceniona w Ukrainie, w naszym kraju bywa mało znana. Jest to, rzecz jasna, wybór mocno subiektywny i nie wyczerpuje tematu, jakim są ciekawe artystki z Ukrainy – w przyszłości z pewnością warto będzie poszerzyć wpis o kolejne ważne i interesujące nazwiska 🙂

 

Katerina Biłokur (1900-1961)

Katerina Biłokur to artystka ludowa zaliczana do kręgu sztuki tzw. nieprofesjonalnej, intuicyjnej. Pochodziła z niewielkiej ukraińskiej wsi Bohdaniwka w obwodzie zaporoskim. Zamiłowanie sztuką odkryła w sobie już jako młoda dziewczyna, jednak jej rodzina sprzeciwiała się artystycznym zajęciom. Biłokur malowała więc po kryjomu, łącząc pasję do sztuki z pracą w domowym gospodarstwie. W latach 20. XX wieku próbowała rozpocząć edukację w Szkole Ceramicznej w Mirhorodzie, jednak z powodu braku elementarnego wykształcenia nie została tam przyjęta. Podobna sytuacja spotkała ją kilka lat później, gdy zapragnęła uczęszczać do Szkoły Teatralnej w Kijowie. W 1934 artystka próbowała targnąć się na swoje życie. Ta dramatyczna sytuacja sprawiła, że ojciec Kateriny zgodził się, aby zajmowała się sztuką. Przełom w jej twórczości nastąpił w 1940 roku. Artystka pod wpływem usłyszanej w radio piosenki Oksany Petruszenko nawiązała kontakt z piosenkarką i wysłała jej jedną ze swoich kwiecistych prac. Krok ten zapoczątkował falę wydarzeń, dzięki którym prace Biłokur zaczęły cieszyć się coraz większą popularnością. Po wielu wystawach na terenie Ukrainy, przyszedł czas na udział w Międzynarodowej Wystawie w Paryżu, gdzie jej obrazy podziwiał i komplementował sam Palbo Picasso.  W 1956 roku artystka otrzymała oficjalny tytuł Narodowej Artystki Ukraińskiej.

Jej twórczość skupiała się wokół tematyki polnych i ogrodowych kwiatów, malowanych szczegółowo i z bardzo dużym wyczuciem kolorystycznym. Artystka tworzyła również portrety i kwieciste martwe natury.

 

 

 

 

 

Maria Prymaczenko (1908/1909-1997)

Maria Prymaczenko urodziła się 30 grudnia 1908 roku (12 stycznia 1909 wg kalendarza gregoriańskiego) we wsi Bolotnya w obwodzie kijowskim.  Zajmowała się malarstwem oraz haftem, podobnie jak jej matka. Jako dziecko  zachorowała na polio, przez co poruszała się o kulach. Bardzo ucierpiała podczas II wojny, straciła wtedy bliskich, (brata i męża), splądrowano jej dom, a po wojnie wiele lat pracowała w kołchozie. Wojenne traumy wywarły duży wpływ na jej sztukę. Całe życie mieszkała we wsi Bolotnya, oddalonej od Czarnobyla ok. 40 km. Gdy w 1986 roku wybuchł rektor jądrowy mieszkańcom miejscowości nakazano ewakuację, jednak Maria Prymaczenko nigdy nie opuściła swojego domu – jedynego miejsca na ziemi.

 

Tetjana Jabłonska (1917-2005)

Urodziła się w Smoleńsku w rodzinie nauczycielskiej. Od 1928 roku przez dwa lata Jabłońscy mieszkali w Odessie, kolejno przeprowadzili się do Kamieńca Podolskiego, a później do Ługańska. W latach 30. XX wieku Tatiana rozpoczęła edukację artystyczną w Kijowskim Kolegium Artystycznym, którą kontynuowała na Wydziale Malarstwa w Państwowym Instytucie Sztuki w Kijowie (obecnie Narodowa Akademia Sztuk Pięknych i Architektury). W latach 1944-1952 uczyła rysunku i malarstwa na macierzystej uczelni, w późniejszych czasie była tam profesorką i realizowała się jako pedagożka. Jabłonska za swoje prace malarskie była wielokrotnie nagradzana i tytułowana, m.in. Artystką Roku w 1997 roku przez UNESCO. Pomimo dużej popularności pozostawała zawsze wierna swojej sztuce oraz bezkompromisowemu działaniu, które niejednokrotnie wiązało się nieprzyjemnościami ze strony władz ZSRR.

Jabłonska, początkowo skupiona na sztuce socrealistycznej, w późniejszych latach wielokrotnie zmieniała swój styl i poszukiwała nowego języka twórczego. W jej pracach można dostrzec nawiązania do ukraińskiej sztuki ludowej, lirycznego realizmu czy impresjonizmu.