Co właściwie maluje Giorgio de Chirico? Kilka słów o malarstwie metafizycznym

 

Giorgio de Chirico (1888-1978), włoski malarz tworzący głównie w 1 połowie XX w. uznawany jest za twórcę malarstwa metafizycznego (pittura metafisica), które stanowiło wówczas rzecz zupełnie nową, nie posiadają żadnych prekursorów. Zawsze szalenie zachwycam się malarstwem, które za pomocą obrazu i doznań wzrokowych wpływa mocno na emocje i wprowadza w dziwne stany umysłu, bliższe marzeniu sennemu niż rzeczywistości. Właśnie to dzieje się za sprawą obrazów tego włoskiego artysty. 

 
Giorgio de Chirico, „Wieszcz”, 1914-1915

Wizualizacja marzeń i lęków

 Chirico, kreując pozornie zwykłe kompozycje malarskie (lata 1911-1918), składające się głównie z elementów klasycznej architektury, tworzy miejskie przestrzenie przepełnione poczuciem niepewności, lęki, niepokoju czy melancholii. Na pierwszy rzut oka jego kompozycje sprawiają wrażenie monotonnych miejskich krajobrazów. Kiedy przyglądniemy się im bardziej, dostrzeżemy jednak, że wszystko jakby zastyga, niczym zatrzymane magiczną różdżką. Puste, obszerne place pozbawione są ludzi, którzy pojawiają się jedynie jednostkowo, przemierzając samotnie puste przestrzenie. Czas zdaje się nie istnieć  a przedstawiony krajobraz sprawia wrażenie zawieszonego pomiędzy jawą a snem. Kompozycje Chirico przypominają trochę teatralne, surrealistyczne scenografie, stanowiące miejsca, które widz może zapełnić swoimi własnymi projekcjami prosto z wnętrza podświadomości. Kiedy przyglądniemy się jego pracom bliżej, zauważymy, że tak naprawdę nic nie działa tu prawidłowo: cienie pojawiają się wbrew prawom fizyki, perspektywa w wielu przypadkach mocno nagina rzeczywistość, a wszystkie inne elementy kompozycji, takie jak fontanny, zegary, pociągi czy manekiny są świadomie zaaranżowane i posiadają symboliczny charakter. 
 
Giorgio de Chirico, „Melancholia i tajemnica ulicy”, 1914

 

Melancholia i tajemnica ulicy” to jedna z najsłynniejszych prac Włocha. Czy dziewczynka bawi się beztrosko, czy przed kimś ucieka? Czy cień powyżej świadczy o nadchodzącym niebezpieczeństwie, czy to po prostu zwykły ślad na obecność człowieka? Co czai się za zakrętem oraz w podcieniach budynku? Nie ma tam nic? A może jest wszystko to, czego każdy z nas boi się najbardziej?

Kraina duszy

 Pod pierwszą, prostą do zinterpretowania warstwą malarską przedstawiającą zabudowania i rozległe place, drzemie o wiele głębsza kraina duszy i siedziba podświadomości. Chirico, niczym psychoterapeuta otwiera przed nami fantazyjne przestrzenie, będące jednocześnie zaproszeniem do podróży w głąb siebie. Wszystko to, co widzimy, co czujemy, co nas w tym malarstwie przytłacza, niepokoi i raduje, stanowi nasz indywidualny i niepowtarzalny portret psychologiczny. 
 
Giorgio de Chirico, „Zapłata wróżbity”, 1913
 
Po 1918 roku Chirico zmienił styl swoich prac, nazywając się twórcą „klasycznym”, co jednak nie przyjęło się z wielkim entuzjazmem. W rezultacie, malarz do samego końca niejednokrotnie powielał swoje wcześniejsze prace, kopiując samego siebie i wykonując „nowe wersje starych obrazów”. Twórczość malarza, zwłaszcza jego pittura metafisica wywarła ogromny wpływ na sztukę surrealistów, między innymi Salvadora Dali, Maxa Ernsta, Yvesa Tanguy czy Georga Grosza. 
 
 
Giorgio de Chirico, „Wielka metafizyka”, 1917
 
Giorgio de Chirico, „Zagadka przybycia i popołudnia”, 1917
 
Giorgio de Chirico, „Pieśń miłosna”, 1914
 

Mogą także Ci się spodobać